ارتودنسی تیکه ای چیست؟ ارتودنسی تیکه ای مناسب چه کسانی است؟ ارتودنسی تیکه ای چه ویژگی هایی دارد؟ اهمیت داشتن دندان های مرتب و صاف بر هیچ کسی پوشیده نیست. دندان های زیبا و مرتب بر روی چهره ما به ویژه هنگام لبخند زدن تاثیر بسیار زیادی دارد؛ پس داشتن دندان های متناسب و زیبا از نظر ظاهری حائز اهمیت است. گاهی ناهنجاری دندان ها به قدری زیاد است که لازم است تمام دندان ها را ارتودنسی کرد؛ اما گاهی فقط تعداد محدوی از دندان ها مشکل دارند که در اینصورت می توان با ارتودنسی تکه ای مشکل آنان را رفع کرد.
بعدی داشتن دندان های مرتب بر روی سلامتی ما نیز تاثیر دارد؛ زیرا وظیفه بسیار مهم دندان ها، جویدن و خرد کردن مواد غذایی است و اگر دندان ها به طور مناسبی بر روی یکدیگر قرار نگیرند، عمل جویدن با مشکل روبه رو شده؛ در نتیجه فرد دچار مشکلات گوارشی می شود. تا به اینجا اهمیت داشتن دندان های صاف و مرتب را متوجه شدیم، اما می دانیم که بسیاری از افراد کم و بیش در دندان های خود مشکلاتی دارند؛ بنابراین لازم است که از خدمات دندانپزشکی کمک گرفته تا در صورت نیاز دندان های خود را اصلاح کنند.
دندانپزشکان معمولا برای افرادی که بی نظمی و شلوغی زیادی در دندان هایشان دارند، درمان ارتودنسی را انجام می دهند. ارتودنسی از قدیمی ترین و معتبرترین درمان های موجود برای رفع ناهنجاری های دندان ها است؛ اما آیا وضعیت بهم ریختگی دندان ها در همه افراد به یک صورت است؟
واقعیت این است که حجم مشکلات دندان و فک، برای تمامی بیماران یکسان نیست، بعضی از بیماران با مشکلات زیادی مانند وجود دندان اضافی، شلوغی بیش از حد دندان ها و… مواجه هستند؛ اما در مقابل مشاهده شده که برخی از بیماران فقط در تعداد کمی از دندان های خود مشکلاتی دارند؛ اما آیا برای چنین کسانی هم ارتودنسی درمان مناسبی است؟
شاید تصور کنید که برای اصلاح دندان ها، حتما نیاز است که دندانپزشک وضعیت تمامی دندان ها را تغییر دهد؛ اما حجم مشکلات در بعضی از بیماران بسیار کم و محدود است؛ مثلا دیده شده که مشکلات برخی از بیماران به بی نظمی دو یا سه دندان محدود می شود که این دندان های نامنظم می توانند در یک فک باشند یا در دو فک مختلف.
آنچه که اهمیت دارد این است که دندانپزشک با ارائه یک طرح درمان مناسب، به اصلاح این دندان ها بپردازد و در عین حین حال تمامی دندان ها را تحت تاثیر قرار ندهد. زمانی که مشکلات فقط در تعداد محدودی از دندان ها وجود داشته باشد، در اینصورت روی آنها ارتودنسی تکه ای انجام می شود.
شاید برای شما این سوال پیش بیاید که اهمیت دو یا سه دندان بهم ریخته تا چه حدی است؟ خیلی ها تصور کنند که می توان از بی نظمی چند دندان چشم پوشی کرد، حتی اگر از جنبه زیبایی دندان ها و تاثیر ظاهری آنها هم بگذریم، ممکن است یک دندان کج شده به تنهایی به دندان مجاور خود فشار آورد و یا فضایی برای گیر کردن مواد غذایی به وجود آورده و به مرور مقدمه ایجاد پوسیدگی دندان های دیگر را فراهم کند.
به علاوه ممکن است که همین چند دندان کج و نامنظم، به طور کلی اکلوژن فرد را تغییر داده و در نتیجه او را با مشکلات متعددی مواجه کنند. همان طور که قبلا هم اشاره کردیم، اولین مرحله هضم غذا یعنی جویدن آن، به خوبی اتفاق نمی افتد که نتیجه اش بروز مشکلات گوارشی در بیمار است.
همچنین فراموش نکنید که وجود ناهنجاری در دندان ها و کل اکلوژن ناشی از آن، بر روی فک بیمار هم اثر خواهد داشت و به مرور زمان باعث ساییدگی فک بیمار می شود. پس بهتر است بدانید که در علم دندانپزشکی، وجود ناهنجاری در یک دندان هم اهمیت دارد و حتی می تواند باعث آسیب زدن به سایر دندان ها شود.
اول از هر چیزی دندانپزشک بیمار را به خوبی معاینه می کند که معلوم شود آیا او کاندید مناسبی برای انجام ارتودنسی تکه ای هست یا نه؟ برای انجام این کار دندانپزشک از عکس های رادیوگرافی و سایر ابزارها، برای ارزیابی وضعیت دندان های بیمار استفاده می کند.
عواملی مانند حجم مشکلات و ناهنجاری ها، میزان کج شدگی دندان ها، سن بیمار، وضعیت بیمار و… بر روی طرح درمان موثر خواهد بود.
در این روش، دندانپزشک، براکت های ارتودنسی را جهت اصلاح دندان های کج و نامنظم، بر روی تعدادی از دندان ها نصب می کند. طول مدت درمان در این روش، همان مدت زمان استاندارد درمان های ارتودنسی، یعنی در حدود دو سال است.
اگر در بیماری تعداد کمی از دندان ها مشکل داشته باشند و در عین حال میزان مشکلات و انحراف آنها به میزان اندکی باشد، مثلا چند دندان فقط کمی منحرف شده باشند، اولا براکت ها بر روی تعدادی از دندان ها نصب می شود، دوما طول مدت درمان هم به میزان چشم گیری کاهش پیدا کرده و از دو سال به حدود 6 ماه تغییر خواهد کرد.
شاید با روش ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی آشنایی داشته باشید، در این روش براکت ها و سایر اجزای ارتودنسی، به جای اینکه در سطح بیرونی دندان ها نصب شوند، در قسمت پشت دندان ها قرار می گیرند. این شیوه بیشتر برای کسانی حائز اهمیت است که با مشخص بودن اجزای ارتودنسی، بر روی دندان های خود مشکل دارند و تمایل دارند که درمان خود را مخفی نمایند. حال در نظر بگیرید که در این بیماران فقط تعداد کمی از دندان ها مشکل داشته باشند؛ نتیجه کار استفاده از ارتودنسی تکه ای، به صورت پشت دندانی خواهد بود.
شاید بتوان گفت که به هنگام صحبت کردن و یا لبخند زدن، دو دندان جلویی در فک بالا، بیشتر از همه دندان های ما در معرض دید هستند؛ پس این موضوع که این دو دندان ما در وضعیت خوبی باشند بسیار اهمیت دارد، یکی از رایج ترین مشکلات در دو دندان جلوی فک بالا، دندان خرگوشی بودن است.
برای رفع چنین مشکلی، یکی از گزینه های درمانی بسیار مناسب، انجام ارتودنسی تکه ای است، البته باز هم تاکید می کنیم که این دندانپزشک است که تصمیم می گیرد آیا فرد کاندید مناسبی برای ارتودنسی تکه ای هست یا نه؟ دندانپزشک با انجام معاینات دقیق و با در نظر گرفتن شرایط بیمار، بهترین گزینه درمانی را برای اصلاح مشکلات به کار خواهد گرفت.