یکی از مسائلی که در حین درمان ارتودنسی باید بیماران رعایت کنند، بحث تغذیه در دوران ارتودنسی است؛ زیرا با وجود ارتودنسی در دهان بیمار، آنها نمیتوانند از هر نوع ماده غذایی استفاده کنند؛ به همین دلیل یکی از نگرانیهای افراد در دوران ارتودنسی، ارتباط ارتودنسی و لاغری صورت است که در ادامه به بررسی آن میپردازیم؛ با ما همراه باشید.
در سالهای اخیر توجه افراد جامعه به سلامتی و زیبایی خود چند برابر شده است و افراد هزینههای زیادی را در این زمینه صرف میکنند. همان طور که میدانید دندانهای ما ارتباط زیادی هم با زیبایی و هم با سلامتی ما دارند؛ از این رو درمانهای دندان پزشکی اهمیت زیادی پیدا کرده اند. یکی از درمانهای پرطرفدار در سالهای اخیر که عده زیادی از افراد برای حل کردن مشکلات فک و دندانهای خود از آن استفاده میکنند، درمان ارتودنسی دندان است. ارتودنسی دندان اصولا هیچ گونه آسیب و ضرری برای دندانهای بیمار ندارد و در عین حال مزایای بیشماری برای افراد به دنبال دارد؛
ارتودنسی دندان یک درمان شناخته شده و محبوب در میان افراد جامعه است که کم و بیش همه اطلاعاتی در مورد آن دارند. هدف از درمان ارتودنسی، پیشگیری یا اصلاح مشکلات و ناهنجاریهای مربوط به فک یا دندان است و یک متخصص ارتودنسی با توجه به نوع و شدت مشکلات بیمار، از یکی از دستگاههای ثابت یا متحرک ارتودنسی برای درمان او استفاده میکند. رایجترین درمان ارتودنسی که برای مرتب کردن دندانهایی کاربرد دارد که به شدت به هم ریخته هستند، دستگاه ارتودنسی ثابت است؛
یعنی همان دستگاههای فلزی ارتودنسی که حتما در طول زندگی خود آنها را دیدهاید. این دستگاهها به صورت ثابت روی دندانها نصب میشوند و قابلیت جابهجایی ندارند؛ اما دسته دیگر از دستگاههای ارتودنسی، پلاکهای شفاف و متحرک ارتودنسی هستند که برای مرتب کردن بینظمیهای ملایمتر مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاهها به صورت متحرک هستند، یعنی بیمار در صورت لزوم میتواند ارتودنسی را از دهان خود خارج کند.
یکی از اهداف مهم درمان ارتودنسی، بهبود زیبایی و ظاهر افراد است؛ اما در طول درمان ارتودنسی، بیماران باید مواردی را رعایت کنند، مثلا افراد نمیتوانند از تمامی مواد غذایی، مانند سابق استفاده کنند. همین امر باعث نگرانی افراد می شود و ممکن است تصور کنند در صورت استفاده از درمان ارتودنسی، کاهش وزن خواهند داشت و مثلا صورت آنها لاغر میشود.
در واقع اولا این محدودیت غذایی بیشتر در صورت استفاده کردن از ارتودنسی ثابت وجود دارد؛ زیرا خوردن غذاهای سفت و سخت میتواند باعث جدا شدن براکتها و آسیب به اجزای ارتودنسی ثابت شود. اگر بیماران از ارتودنسی متحرک استفاده کنند میتوانند هنگام غذا خوردن آن را از دهان خود خارج کنند و در نتیجه احتمال آسیب دیدن ارتودنسی خیلی کمتر است. دوما بیماران در طول مدت درمان خود میتوانند از همه گروههای غذایی استفاده کنند؛ فقط باید شیوه غذا خوردن خود را کمی تغییر دهند تا آسیبی به ارتودنسی آنها وارد نشود.
اگر برای اصلاح دندانهای خود از درمان ارتودنسی استفاده کنید، متخصص ارتودنسی در همان ابتدای درمان، توصیههای لازم را در تمامی زمینهها به شما میکند. این توصیهها شامل دستورات غذایی هم میشود. معمولا متخصص ارتودنسی توصیه میکند که در روزهای آغازین، سعی کنید بیشتر از غذاهای آبکی و نرم مانند سوپ و آش یا آبمیوهها استفاد کنید؛ به همین دلیل امکان دارد که افراد در هفتههای آغازی درمان، اندکی کاهش وزن داشته باشند.
البته این کاهش وزن جزئی و کاملا موقتی است و به تدریج وزن بیشتر افراد به حالت سابق برمیگردد؛ پس جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد. در این ایام بیماران بهتر است از غذاهای مقوی با ارزش غذایی بالاتر استفاده کنند و حتی شیوه استفاده کردن از مواد غذایی را تغییر دهند تا به این ترتیب هم از تمامی غذاها استفاده کنند و کاهش وزن نداشته باشند، هم از ارتودنسی خود مراقبت کنند و به آن آسیبی نرسانند.
درمان ارتودنسی به مراقبت زیادی نیاز دارد، به ویژه اگر بیماران از دستگاههای ارتودنسی ثابت که به صورت دائمی روی دندانها نصب میشوند استفاده کنند، باید مراقب باشند که به اجزای ارتودنسی آسیبی نزنند. یکی از مهمترین نکات مراقبتی در زمینه ارتودنسی، موضوع تغذیه در این ایام است. در ادامه به بعضی از نکات تغذیهای مهم و بایدها و نبایدهای تغذیهای در این دوران میپردازیم.
به طور کلی در درمان ارتودنسی دندان به دلیل جابهجا کردن دندانها، چهره افراد تا حدی دستخوش تغییر میشود. البته این تغییر بیشتر خود را در هنگام صحبت کردن یا خندیدن و به طور کلی نمایان شدن دندانها نشان خواهد داد؛ همچنین امکان دارد که بافت نرم یک سوم انتهایی صورت، یعنی حد فاصل بین بینی تا چانه، تغییراتی داشته باشد. در کل تغییرات حاصل از درمان ارتودنسی دندان، تغییرات مثبتی هستند و ظاهر بیماران را بهبود میدهند، اما به هرحال نباید از ارتودنسی توقع داشته باشیم که چهره ما را کاملا دگرگون کند.
در حین درمان با ارتودنسی، به نکات زیر توجه کنید.