ارتودنسی شاخه ای از تخصص های دندانپزشکی است که دندان ها و فک هایی را که در جای نامناسبی قرار می گیرند اصلاح می کند. مرتب کردن دندان ها راه حل هایی دارد که یکی از بهترین روش ها انجام ارتودنسی است. ارتودنسی دندان مشکلاتی مانند وجود فاصله بین دندان ها، دندان های دو ردیفی، دندان های به هم ریخته و… را اصلاح می کند. در این مقاله از مجله اورتو اینفو سعی داریم تا مضرات ارتودنسی و فواید آن را بررسی کنیم.
در صورتی که مشکلات فرد جدی باشد، باید حتما برای اصلاح دندان های خود اقدام کند، در غیر این صورت آسیب های جدی برای او به وجود می آید. زیرا عوارض ارتودنسی نکردن بسیار بیش تر از انجام آن است. یکی از راه های تشویق و ترغیب افراد به ویژه کودکان و نوجوانان برای استفاده کردن از ارتودنسی، ارتودنسی های رنگی است. در واقع بریس های ارتودنسی همیشه به رنگ خاکستری نیستند؛ بلکه می توانند رنگ های مختلفی داشته باشند؛ مانند ارتودنسی سبز، ارتودنسی چند رنگ، ارتودنسی سفید و…
ارتودنسی متحرک و ثابت که هر دو به تغییر وضعیت دندانها و فکین کمک می کنند. دستگاه ارتودنسی به آرامی فشاری بر دندان ها و فک وارد می کند که به مرور زمان تغییر دلخواه را ایجاد می نماید. شدت بد شکلی دندان ها و سن و خصوصیات فیزیولوژیک بیمار مشخص می کند که کدام نوع ارتودنسی برای درمان انتخاب شود. این متخصص ارتودنسی است که در هر مرحله با معاینه وضعیت بیمار روش درمان با ارتودنسی را تعیین و اجرا می کند تا بیمار کمتر به عوارض ارتودنسی مبتلا شود..
ارتودنسی به خودی خود معایبی ندارد، ولی اغلب مضرات ارتودنسی دندان زمانی اتفاق می افتد که فرد به توصیه های پزشکی عمل نکند و در رعایت بهداشت دهان و دندان خود کوتاهی کند. درمان ارتودنسی از جمله درمان هایی است که با هدف زیبایی، کار آمدی دندان ها و پیشگیری از پوسیدگی و تحلیل لثه صورت می پذیرد. اگر چه این درمان فواید چشم گیری را به دنبال خواهد داشت، اما در صورت عدم مراقبت مناسب توسط فرد، مشکلاتی گریبان گیر وی خواهد شد.
کش ارتودنسی از اجزا مهم دستگاه ارتودنسی است و اتصال آن در ارتودنسی یکی از مراحل مهم به شمار می آید. از عمده مواردی که سبب ظاهر زیبای دندان پس از انجام ارتودنسی می شود، رنگ ارتودنسی است. کش ارتودنسی به همراه بریس بر روی دندان نصب شده و موجب حرکت دندان ها به سمت موقعیت درست می شود. به کش های کوچکی که دور پره های براکت بسته شده و سیم ارتودنسی را داخل شکاف به راکت نگاه می دارد، اورینگ ارتودنسی گفته می شود.
هدف استفاده از کش در ارتودنسی ایجاد شرایط بهتر در طول دوره درمان است. این کش ها در بین براکت و دندان ها نصب می شوند. وظیفه این کش ها، وارد آوردن فشار به دندان برای سوق دادن آن ها به جایگاه مطلوب است. این کش ها با تشخیص پزشک در انواع رنگ ها و مدل های مختلف طراحی و تهیه می شوند. مهم ترین علت استفاده از کش قرار گیری دندان ها در جای تعیین شده و رفع ناهنجاری های موجود در فک بالا و پایین است. از آن ها برای اصلاح بایت نیز استفاده می شود.
مراحل ارتودنسی دندان به صورت زیر است. البته گفتنی است که برای انواع ارتودنسی ممکن است متفاوت باشد:
برای بسیاری از افراد این سوال به وجود می آید که ایا ارتودنسی درد دارد؟ در پاسخ باید بگوییم که تجربه اتصال دستگاههای ارتودنسی برای بعضیها عجیب است و شاید این دلیل است که اولین بار از ارتودنسی استفاده میکنند و با کمی درد همراه است.
رعایت بهداشت دهان و دندان برای همه افراد مهم است؛ ولی برای افرادی که ارتودنسی انجام داده اند بسیار مهم و حیاتی است. در صورتی که بهداشت فردی رعایت نشود ممکن است باعث عفونت و بیماری لثه شود.
برای برخی از بیماران طول ریشه دندان های آن ها در طول مدت زمان ارتودنسی کوتاه می شود. پیش بینی اینکه این اتفاق برای شما بیافتد تقریبا غیر ممکن است. اما برخی از افراد بیش تر از دیگران مستعد ابتلا به این وضعیت (کوتاهی ریشه دندان) هستند. به طور کلی کوتاه شدن ریشه دندان در طول ارتودنسی از مضرات ارتودنسی است که عواقب قابل توجهی ندارد. اما در موارد بسیار نادر ممکن است طول عمر دندان را تهدید کند. به این صورت که در آینده ممکن است زودتر دندانی که ریشه اش کوتاه شده را از دست بدهید.
ارتودنسی از تخصص های دندانپزشکی است که مشکلات دندان ها و فک را اصلاح کرده و آن ها را به جایگاه درست و مناسب هدایت می کند. اگر شخص دندان های نامرتب داشته باشد در معرض خطر پوسیدگی است. ارتودنسی به طرق مختلف انجام می شود. ارتودنسی متحرک و ارتودنسی ثابت از جمله این روش ها است. هر دو ارتودنسی موجب تغییر وضعیت دندان ها و فک شده و با فشار ملایم دستگاه ارتودنسی تغییر دلخواه ایجاد می شود. حتی در برخی موارد تاثیر ارتودنسی بر بینی نیز قابل مشاهده است. میزان ناهنجاری، سن، خصوصیات فیزیولوژیکی بیمار تعیین کننده نوع ارتودنسی است.
ارتودنتیست با معاینه دقیق و بررسی کامل وضعیت بیمار مشخص می کند که کدام روش درمانی برای بیمار مناسب و سودمند است. ارتودنسی می تواند با براکت های سرامیکی و کامپوزیتی که هم رنگ دندان است یا توسط ارتودنسی نامرئی با سیستم لینگوال (قرار گرفتن به راکت ها در پشت دندان) انجام شود. همچنین ارتودنسی نامرئی می تواند با پلاک شفاف انجام شود. در این ارتودنسی ثابت از براکت و سیم استفاده شده و متخصص ارتودنسی براکت ها را روی دندان نصب می کند که طول درمان معمولا 1 تا 2 سال خواهد بود.
درمان ارتودنسی در سنین بالا نتیجه بخش است اما می تواند برخی از عوارض را به همراه داشته باشد. عوارض ارتودنسی بزرگسالان قابل جلوگیری و بهبودی است. این مضرات ارتودنسی عبارتند از:
تخقیقات نشان داده است که بهترین سن برای ارتودنسی در ابتدای هفت سالگی است. زیرا حرکت استخوان ها به کمک دستگاه های ارتودنسی در این دوران سریع تر و راحت تر انجام می گیرد و نیاز به جراحی در آینده را محدود می کند.
یکی از مشکلات متداول براکت، مشکلات بهداشت دهان و ایجاد پوسیدگی دندان و عفونت لثه است. حتی برای افرادی که واقعاً به براکت نیاز دارند حفظ بهداشت دهان می تواند مسئله ساز باشد. چرا که ذرات غذا دائماً بین براکت و دندان ها گیر می کند و تمیز کردن آن ها دشوارتر از حالت عادی است. بنابراین اگر مدت طولانی براکت در دهان بگذارید در حالی که به آن نیاز واقعی ندارید یا خودتان با سهل انگاری مسبب طولانی شدن درمان شده اید ، احتمال مشکلات مربوط به پلاک و باکتری ها در دهان افزایش می یابد و دندان ها جرم می گیرند.