ارتودنسی پیشگیری کودکان یک روش درمانی در دندانپزشکی محسوب می شود که برای جلوگیری از گسترش مشکلات دندانی و فکی در کودکان استفاده میشود. این روش شامل مراحل مختلف درمانی می باشد که در مراحل رشد و تکامل دندان و فکها بنا بر شرایط و نیاز کودک، انجام می گیرد.با استفاده از ارتودنسی پیشگیرانه کودکان، میتوان مشکلات دندانی و فکی کودکان را در مراحل رشد و قبل از بلوغ تشخیص داد و در صورت لزوم اقدام به درمان کرد. این روش میتواند به جلوگیری از مشکلات دهان و دندان در آینده کمک کند. در این مقاله از مجله اورتو اینفو بیشتر در این باره صحبت خواهیم کرد.
ارتودنسی پیشگیرانه یا ارتودنسی پیشگیری یک نوع از روش های ارتودنسی است که برای شناسایی، پیشگیری و درمان اختلالات ظریف دندانها و فک کودکان انجام میشود. در صورتی که ارتودنسی قبل از رشد دندان های دائمی و در کودکان انجام شود احتمال بروز نامرتبی دندان ها و ناهنجاری های فکی در سنین بالاتر به صفر درصد می رسد به همین علت نام این نوع ارتودنسی را ارتودنسی پیشگیری گذاشته اند.
توصیه میشود اولین بررسی ارتودنسی کودکان در سن هفت سالگی انجام شود. دندانپزشک بعد از معاینه دهان در صورت نیاز جرمگیری دندانها را انجام میدهد تا از پوسیدگی دندانها جلوگیری شود. در این جلسه بررسی و معاینه مشخص میشود آیا مشکلی وجود دارد که نیاز به درمان داشته باشد یا خیر؟. آیا احتمال کمبود فضا به دلیل کوچکی فک و به هم فشردگی دندانها در آینده وجود دارد که نیاز به پیشگیری داشته باشد؟. اگر لازم باشد درمانی انجام شود، برنامه درمانی مختص کودک طراحی میشود که نیازهای او را مرتفع سازد.
برخی از روش های متداول ارتودنسی پیشگیری عبارت اند از:
در مواقعی که دندان های شیری فرزند شما به دلایل مختلف زودتر از موعد بیفتند، متخصص ارتودنسی از نوعی ابزار ارتودنسی پیشگیری به نام فضا نگهدار ارتودنسی استفاده می کند. این ابزار باعث پر شدن فضای خالی دندان های افتاده شده می شود و از حرکت دندان های کناری به سمت فضای خالی جلوگیری می کند. همچنین به دندانها اجازه کج شدن نمی دهد و باعث رویش مرتب و صحیح دندان ها می شود.
یکی دیگر از ابزارهای پرکاربرد ارتودنسی پیشگیری وسیع کننده کام یا اکسپاندر است که برای گسترش و عریض کردن فضای فک استفاده می شود. اما ارتودنتیست به کمک این مشکلات دیگری مثل کراس بایت و شلوغی دندان ها را نیز درمان می کنند. همچنین این ابزار از رشد نامتقارن فک ها نیز جلوگیری می کند.
در صورتیکه دندان ها هنگام رشد بچرخند و باعث ایجاد فاصله بین دندانی یا ایجاد نامرتبی در دهان شده باشد؛ در این مواقع ممکن است دندانپزشک از بریس جزئی استفاده کند. در این مورد متخصص ارتودنسی بریس را روی دندان های جلویی بالا یا پایین قرار می دهد و اصولا از ۴ الی ۶ براکت فلزی استفاده می کند.
در برخی مواقع متخصص ارتودنسی برای اصلاح بیرون زدگی فک و دندان از نوعی ابزار به نام هدگیر ارتودنسی استفاده می کند. هدگیر بریس، که به آن هدگیر ارتودنسی هم گفته می شود نوعی دستگاه ارتودنسی است که از یک طرف به سر و از طرف دیگر به بریس های ارتودنسی ثابت بسته میشود. پزشک با این دستکاه ها میتواند مشکلات شدید بهم ریختگی دندان ها در کودکان و نوجوانان را اصلاح کند.
به طور متوسط مرحله فعال درمان ارتودنسی 6 تا 36 ماه است. پس از این مرحله براکت در آورده میشود و تثبیت کننده ارتودنسی (ریتینر) تا مدتی استفاده میشود تا دندانها را در جای خود ثابت نگه دارد و مانع بازگشت آنها شود.
هزینه ارتودنسی دندان در سال 1402 از قیمت 15.000.000 تومان تا 65.000.000 میلیون می باشد که قیمت ارتودنسی ارزان از 15.000.000 تا 18.000.000 میلیون ، ارتودنسی ثابت از 20 تا 48 میلیون و ارتودنسی سرامیکی و ارتودنسی نامرئی از 50.000.000 میلیون تا 65.000.000 میلیون تومان می باشد.
پیشگیری بهتر از درمان است. اگر در سنین پایین تر و کودکی به سلامت دهان و دندان های فرزند خود توجه کنید، مسلم است که در آینده، او با مشکلات کمتری مواجه خواهد شد و نیازمند درمان های طولانی و پر هزینه نخواهد بود. بنابراین بهتر است پیش از کامل شدن رشد دندان های کودکتان و برای ارتقا سلامت و بهداشت دندان های او، مرتبا او را نزد دندانپزشک کودکان ببرید تا وضعیت دندان های او را بررسی کند.
ارتودنسی پیشگیرانه به مجموعه اقداماتی اطلاق میشود که با هدف جلوگیری از بروز مشکلات ارتودنسی در آینده و بهبود مشکلات دندانی و فکی انجام میشود. این نوع درمان معمولا در دوران کودکی و نوجوانی انجام میشود.
بهترین سن برای ارتودنسی کودکان سنین 7 تا 14 سالگی می باشد یعنی قبل از سن بلوغ. اگر این سن را پشت سر گذاشتهاند، به این معنی است که تنظیم فک و یا دندانهایشان سختتر خواهد بود.
پیشگیری زودهنگام منجر به سلامت دهان و دندان در درازمدت و کاهش هزینه های دندانی در آینده می شود. دندانهای مرتب و سالم باعث میشوند تا اعتماد بنفس بالایی داشته باشیم.